Biuro Karier UJW

Coraz więcej młodych ludzi decyduje się na założenie własnej firmy tuż po ukończeniu studiów. Przyciąga ich najczęściej wizja samodzielnego kierowania swoją karierą zawodową oraz szansa na osiągnięcie sukcesu finansowego. Taka postawa przyczynia się do powstawania przedsiębiorstw w wielu sektorach gospodarki – od nowatorskich startupów działających w branży technologicznej po mniejsze, lokalne firmy oferujące różnorodne usługi. Jednakże obok zapału pojawiają się również obawy, związane z możliwością poniesienia porażki oraz niepewnością panującą na rynku. Z najnowszego raportu „Global Entrepreneurship Monitor” przygotowanego przez Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości wynika, że dla ponad połowy dorosłych Polaków strach przed niepowodzeniem stanowi przeszkodę w podjęciu decyzji o otwarciu własnego biznesu. Aby przezwyciężyć ten lęk i zamienić go w silną motywację do działania, warto zrozumieć, że potknięcia w biznesie często wynikają z błędów, których można uniknąć dzięki odpowiedniemu przygotowaniu.

Skąd wziąć pomysł na biznes?

Poszukiwanie pomysłu na własną działalność gospodarczą to proces, który łączy pasję i umiejętności z dogłębną analizą potrzeb rynku. Na początku warto zastanowić się, jak przekształcić nasze zdolności lub zainteresowania w wartościową propozycję dla przyszłych klientów. Osoby pasjonujące się podróżami mogą rozważyć otwarcie agencji turystycznej, która organizuje niestandardowe wycieczki, lub firmę oferującą transport na zamówienie. Istotne jest również monitorowanie rynku i dostrzeganie niedoborów w dostępnej ofercie produktów czy usług. Analiza konkurencji i ich pozycji na rynku pozwala zidentyfikować luki, które można wypełnić, oferując innowacyjne rozwiązania, udoskonalone produkty lub usługi w atrakcyjniejszej cenie.

Przyszłościowy pomysł na biznes powinien być elastyczny, uwzględniać zmiany technologiczne i społeczne, a także umożliwiać szybkie reagowanie na zmieniające się warunki rynkowe.

Źródła biznesowych inspiracji

Odkrywanie inspiracji do założenia własnej firmy to proces, który wymaga ciekawości świata oraz aktywnego poszukiwania pomysłów w otaczającej rzeczywistości. Ważnym źródłem inspiracji mogą być codzienne obserwacje – warto zwracać uwagę na trudności, które napotykamy, oraz na niedoskonałości istniejących rozwiązań. Często to właśnie irytacja i poczucie dyskomfortu stają się początkiem nowych, innowacyjnych koncepcji. Niezwykle cenne jest także śledzenie panujących trendów społecznych oraz postępu technologicznego, zastanawiając się, jak te zmiany mogą wpłynąć na przyszłe potrzeby konsumentów. Czy nacisk na zrównoważony transport stwarza szanse dla rozwoju elektromobilności i usług carsharingu? A może wzrost znaczenia cyberbezpieczeństwa generuje popyt na specjalistów i rozwiązania chroniące dane?

Inspiracje mogą również rodzić się z kontaktów z innymi ludźmi. Wymiana wiedzy i doświadczeń z innymi, na przykład podczas uczestnictwa w warsztatach, szkoleniach lub targach branżowych, umożliwia dostrzeżenie niezagospodarowanych obszarów na rynku, które czekają na wypełnienie. Nie wahaj się zatem pytać i analizować różnych perspektyw. Prawdziwa twórczość rodzi się z umiejętności spajania pozornie odległych koncepcji, a inspiracją do tego bywa konfrontacja odmiennych opinii. Dlatego tak ważne jest, aby nie ograniczać się do znanych schematów myślenia i być chłonnym na różnorodne bodźce.

Zakładanie firmy a prawo

Zanim rozpoczniesz swoją przygodę z własną firmą, musisz dokładnie przemyśleć, jaką formę prawną przybierze Twój biznes. Jedną z często wybieranych opcji jest prowadzenie jednoosobowej działalności gospodarczej – szczególnie rekomendowane na początku, gdy skala przedsięwzięcia nie jest jeszcze duża. Z kolei osoby, które planują nawiązać współpracę z inwestorami, mogą rozważyć założenie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością albo spółki akcyjnej. Alternatywą dla osób, które zamierzają współpracować z partnerami, jest spółka jawna. To forma prawna, w której co najmniej dwie osoby decydują się na prowadzenie działalności gospodarczej wspólnie, odpowiadając za jej zobowiązania całym swoim majątkiem. Spółka jawna charakteryzuje się prostą procedurą rejestracji i niższymi kosztami początkowymi niż inne formy spółek, jednak wiąże się z pełną odpowiedzialnością wspólników za długi spółki. Decydując się na konkretną formę prawną, musisz przeanalizować zalety i potencjalne minusy każdego rozwiązania, uwzględniając odpowiedzialność prawną, procedurę rejestracji, związane z tym koszty oraz poziom formalności Twojej przyszłej działalności.

Następnym krokiem jest załatwienie wszystkich wymaganych formalności związanych z rejestracją. W Polsce oznacza to między innymi złożenie odpowiednich wniosków w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub w Krajowym Rejestrze Sądowym. Później trzeba postarać się o uzyskanie numerów identyfikacji podatkowej (NIP) i statystycznego (REGON) oraz zgłosić swoją działalność do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). W pewnych branżach konieczne jest otrzymanie koncesji lub licencji, dlatego ważne jest, aby dokładnie zapoznać się ze szczegółowymi wymogami prawnymi dotyczącymi danego sektora. Nie można również zapomnieć o umowach z dostawcami, kontrahentami i klientami – te dokumenty powinny być skonstruowane w taki sposób, aby zabezpieczały interesy obu stron i pozwalały uniknąć ewentualnych konfliktów. Troska o właściwe uregulowanie prawne firmy stanowi element, który podnosi jej wiarygodność i buduje zaufanie wśród partnerów biznesowych oraz klientów.

Plan biznesowy – kompas przedsiębiorcy

Biznesplan to formalny dokument, który szczegółowo opisuje cele komercyjne przedsiębiorstwa, strategie ich realizacji oraz przewidywane zasoby i działania. Zignorowanie tego kroku to poważny błąd, który może zagrozić powodzeniu nowego przedsięwzięcia. Dla wielu inwestorów i instytucji finansowych jest to podstawowe kryterium oceny potencjału firmy, niezbędne do uzyskania wsparcia finansowego.

Biznesplan powinien zawierać szczegółowy opis oferowanych produktów lub usług, a także dogłębną analizę rynku, uwzględniającą jego wielkość, aktualne tendencje, konkurencję oraz potencjalnych klientów. Kolejnym krokiem jest zdefiniowanie grupy docelowej, czyli wskazanie segmentu odbiorców, do którego skierowana będzie oferta. Nie można pominąć strategii marketingowych, czyli planu działań promocyjnych i sprzedażowych oraz strategii finansowej, w tym prognozy przychodów, wydatków, zysków oraz przepływów pieniężnych. Ostatnim, lecz nie mniej istotnym aspektem są strategie operacyjne, obejmujące planowanie produkcji, logistyki i zarządzania zasobami.

Dokument ten ma znacznie szersze znaczenie niż tylko formalność – pełni funkcję mapy, która pozwala przyszłemu biznesmenowi precyzyjnie zaplanować kolejne etapy rozwoju firmy, wskazując konkretne kierunki działania i pomagając w realizacji długoterminowych celów.

Dlaczego planowanie finansowe jest tak ważne?

Analiza finansowa jest nieodzownym elementem każdego biznesplanu, który dostarcza szczegółowych wyliczeń dotyczących przewidywanych wpływów i wydatków. Zbyt optymistyczne prognozy, zakładające ogromne zyski już na początku działalności, mogą okazać się błędne i prowadzić do zbędnego stresu. Zdecydowanie bardziej rozsądne jest przyjęcie realistycznego, lecz stabilnego wzrostu przychodów, a jeśli to możliwe, przeznaczenie części wypracowanych środków na dalszy rozwój firmy. Wiele młodych przedsiębiorstw zmaga się z trudnościami w pierwszym roku działalności, ponieważ od początku opierają swoje plany na nieadekwatnych prognozach finansowych. Dlatego ważne jest zachowanie ostrożności i przygotowanie realistycznych, oparte na rzetelnych danych, prognoz, które pomogą w płynnej adaptacji do zmieniających się warunków rynkowych.

Wśród kosztów prowadzenia działalności należy rozróżnić wydatki stałe, ponoszone niezależnie od wielkości produkcji, jak na przykład opłata za wynajem lokalu czy odpisy amortyzacyjne, oraz koszty zmienne, których wysokość jest uzależniona od skali produkcji (np. surowce i energia). Precyzyjne określenie tych pozycji umożliwia ocenę opłacalności danego przedsięwzięcia oraz zaplanowanie działań mających na celu usprawnienie zarządzania kosztami operacyjnymi w przyszłości. Jakie metody mogą wspomóc efektywne ograniczenie wydatków?

• Wprowadzenie oszczędności energii – instalacja energooszczędnego oświetlenia czy promowanie odpowiedzialnego korzystania z urządzeń elektrycznych może zmniejszyć rachunki za prąd.
• Modyfikacja systemu ogrzewania – w lokalizacjach oddalonych od sieci gazowej, ogrzewanie z wykorzystaniem gazu LPG może okazać się bardziej opłacalne, a instalacja zbiornika na gaz płynny zapewnia uniezależnienie się od jednego dostawcy i potencjalnie niższe koszty w dłuższej perspektywie czasowej.
• Przekazanie zadań zewnętrznym specjalistom – outsourcing księgowości lub wsparcia informatycznego może przynieść większe oszczędności w porównaniu z zatrudnianiem własnych pracowników na etatach.
• Wykorzystanie marketingu internetowego – zastosowanie niedrogich i skutecznych narzędzi, takich jak media społecznościowe czy marketing e-mailowy, może znacząco zmniejszyć wydatki na promocję.
• Rozważenie pracy zdalnej – umożliwienie części zespołu pracy z domu może obniżyć koszty wynajmu biura oraz inne wydatki związane z utrzymaniem tradycyjnego miejsca pracy.

Skąd pozyskać kapitał na założenie firmy?

Jedną z pierwszych i najprostszych metod na zdobycie środków finansowych na rozpoczęcie działalności jest skorzystanie z własnych oszczędności lub uzyskanie pomocy od rodziny i znajomych. Takie rozwiązanie zapewnia niezależność w zarządzaniu firmą i nie wiąże się z koniecznością natychmiastowej spłaty zobowiązań. Należy jednak uważnie przeanalizować, jaką kwotę można przeznaczyć na rozruch przedsięwzięcia, aby uniknąć poważnych problemów w przypadku opóźnień w generowaniu dochodów. Początkujący przedsiębiorcy często zwracają się również do lokalnych instytucji, które oferują preferencyjne warunki pożyczek lub dotacje. Chociaż te środki finansowe nie zawsze są wysokie, zwykle wystarczają na zakup podstawowego wyposażenia lub pierwsze działania promocyjne i mogą stanowić znaczące wsparcie dla nowo powstałej firmy.

Warto również przyjrzeć się crowdfundingowi jako metodzie na zebranie kapitału. Jeśli pomysł na biznes odznacza się dużą innowacyjnością, istnieje szansa na otrzymanie wsparcia finansowego od społeczności internetowej w postaci drobnych wpłat. Dla projektów o większej skali, fundusze inwestycyjne lub inwestorzy prywatni mogą stanowić odpowiednie rozwiązanie, dostarczając kapitał, a często również doradztwo biznesowe, w zamian za udział w przyszłych zyskach przedsiębiorstwa. Decydujące znaczenie ma dopasowanie sposobu finansowania do wielkości i charakteru prowadzonej działalności, tak aby zapewnić stabilność i zdolność do przystosowania się w początkowym okresie rozwoju firmy.

Pułapki pierwszego biznesu

Młodzi przedsiębiorcy, zwłaszcza ci, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę w biznesie, często popełniają powszechne błędy. W ferworze początkowego zapału, który towarzyszy tworzeniu nowego przedsięwzięcia, nietrudno jest pominąć fundamentalne kwestie związane z prowadzeniem firmy. W konsekwencji, pomysł, który na etapie planowania wydawał się bardzo perspektywiczny i obiecujący, może nie poradzić sobie z surową rzeczywistością konkurencyjnego rynku i doświadczyć problemów z osiągnięciem zamierzonych rezultatów.

Najczęstsze potknięcia młodych przedsiębiorców

Niewystarczająca analiza rynku

Zdarza się, że osoby rozpoczynające działalność gospodarczą decydują się na wprowadzenie produktu lub usługi bez wcześniejszego sprawdzenia, czy istnieje na nie realne zapotrzebowanie wśród potencjalnych klientów. Taki brak rozeznania może skutkować wprowadzeniem na rynek oferty, która nie wzbudza zainteresowania, co w konsekwencji prowadzi do niskich przychodów i braku rentowności przedsięwzięcia.

Zaniedbanie monitorowania finansów

Skupienie uwagi wyłącznie na innowacyjnym rozwoju produktu lub usługi, przy jednoczesnym ignorowaniu bieżącej kontroli budżetu i przepływów pieniężnych, zwiększa ryzyko nadmiernego zadłużenia i utraty zdolności do regulowania bieżących płatności. Brak systematycznego śledzenia przychodów i wydatków utrudnia podejmowanie rozsądnych decyzji finansowych.

Lekceważenie aspektów ekologicznych

Pomijanie kwestii związanych z ochroną środowiska naturalnego, na przykład poprzez brak inwestycji w rozwiązania energooszczędne, skutkuje wyższymi kosztami prowadzenia działalności i negatywnie wpływa na wizerunek firmy. W obliczu rosnącej świadomości ekologicznej, konsumenci coraz częściej preferują przedsiębiorstwa, które działają w sposób zrównoważony.

Brak umiejętności adaptacji

Kolejnym często spotykanym błędem jest niezdolność do dostosowania się do zmieniających się warunków. Wraz z ewolucją rynku, firma powinna być gotowa na wprowadzanie modyfikacji w swojej ofercie i strukturze kosztów. Wiele nowych przedsiębiorstw koncentruje się wyłącznie na jednym wycinku rynku, pomijając pojawiające się nowe trendy. Taka postawa powoduje, że biznes staje się mniej konkurencyjny.

Niedostateczna wiedza prawna

Brak znajomości przepisów prawa dotyczących prowadzenia działalności gospodarczej może oznaczać poważne problemy prawne i finansowe. Ignorowanie regulacji dotyczących umów, podatków czy ochrony danych osobowych naraża firmę na kary, procesy sądowe oraz utratę reputacji wśród klientów i partnerów biznesowych.

Przedwczesne skalowanie działalności

Zbyt szybkie rozszerzanie działalności bez odpowiedniego przygotowania finansowego i operacyjnego jest częstym błędem początkujących przedsiębiorców. Niewystarczające zasoby ludzkie, brak stabilnych procesów oraz niepewna sytuacja finansowa mogą prowadzić do utraty kontroli nad firmą, problemów z płynnością i ostatecznie do upadku biznesu.

Gdzie młodzi przedsiębiorcy mogą znaleźć pomoc na starcie?

Istnieje bogaty wachlarz możliwości wsparcia dla tych, którzy zamierzają otworzyć swoją pierwszą firmę. Urzędy pracy to doskonałe miejsca, w których można uzyskać informacje o aktualnych programach finansowych, w tym o bezzwrotnych dotacjach na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości oferuje nie tylko szereg inicjatyw edukacyjnych, ale również praktyczne porady dotyczące kwestii prawnych i finansowych związanych z prowadzeniem biznesu.

Lokalne inkubatory przedsiębiorczości i parki technologiczne oferują preferencyjne warunki wynajmu powierzchni biurowych oraz dostęp do mentorów, którzy dzielą się swoim doświadczeniem. Pomoc można także znaleźć w organizacjach studenckich, które współpracują z młodymi przedsiębiorcami, wspierając budowanie wartościowych kontaktów zawodowych.

Podsumowanie

Wejście w świat biznesu tuż po studiach to pasjonujące, lecz pełne wyzwań przedsięwzięcie, które wymaga od młodych przedsiębiorców nie tylko odwagi, ale także umiejętności strategicznego myślenia i gruntownej analizy otoczenia. Aby uniknąć typowych błędów na starcie, ważne jest spojrzenie na wszystkie aspekty działalności w sposób całościowy. W tym kontekście niezbędne staje się zrozumienie mechanizmów rynku i strategii konkurencji, opracowanie elastycznego biznesplanu, umiejętne zarządzanie finansami oraz optymalizacja kosztów operacyjnych. Należy również zadbać o skuteczny marketing, sprawną dystrybucję produktów lub usług oraz skrupulatne przestrzeganie obowiązujących przepisów prawnych. Tylko kompleksowe podejście do tych wszystkich kwestii pozwala młodym przedsiębiorcom na przekucie ich innowacyjnych pomysłów w dochodowe i rozpoznawalne marki.

Źródła:

• Raport „Global Entrepreneurship Monitor”, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
• Jak przygotować biznesplan, Serwis informacyjno-usługowy dla przedsiębiorcy
• Gdzie szukać dofinansowania na start firmy, Serwis informacyjno-usługowy dla przedsiębiorcy
• https://gazdlaciebie.pl/

Artykuł przygotowany we współpracy z partnerem serwisu.
Autor: Joanna Ważny